Ngành du lịch tại Việt Nam đã chứng kiến một sự bùng nổ lớn trong hơn một thập kỉ vừa qua, khi liên tiếp có những điểm đến thu hút nhất Đông Nam Á. Rõ ràng là Việt Nam có rất rất nhiều lợi thế để phát triển ngành này, tuy nhiên, cũng không thể phủ nhận được còn có rất nhiều điểm yếu. Liệu sự phát triển ngành du lịch của Việt Nam đã đi đến giới hạn? Có nên theo đuổi sự nghiệp trong ngành “công nghiệp không khói” này không?
Thực trạng
Ngành du lịch tại Việt Nam đã chứng kiến một sự bùng nổ lớn trong hơn một thập kỉ vừa qua, khi liên tiếp có những điểm đến thu hút nhất Đông Nam Á. Việt Nam đã tận dụng rất tốt sự gia tăng nhu cầu du lịch của toàn cầu và khu vực, chiếm lấy thành công thị phần từ các đất nước đối thủ trong ngành du lịch như Thái Lan, Philipin hay Indonesia,... Mới chỉ 10 năm trước thôi, số lượng khách nước ngoài đến Việt Nam là 4 triệu khách/năm, thì nay con số này đã tăng lên đến 15 triệu; số chuyến đi nội địa 10 năm trước là 20 triệu, thì nay con số này cũng đã tăng gấp 4 lần.
Du lịch là hoạt động “xuất khẩu” dịch vụ lớn nhất cả nước (chiếm 8% vào GDP của Việt Nam). Hơn thế, du lịch còn tạo rất nhiều công ăn việc làm cho người dân nông thôn địa phương, mang lại thu nhập giúp người dân xóa đói giảm nghèo, thu hẹp khoảng cách giàu nghèo. Chính vì vậy, giữ vững sự tăng trưởng của ngành du lịch tiếp tục được Chính phủ xem là ưu tiên chiến lược, đóng góp quan trọng cho sự phát triển kinh tế xã hội.
Tuy nhiên, sau sự mở rộng nhanh chóng, ngành du lịch nếu không được quản lý tốt có thể tác động bất lợi về kinh tế, môi trường và xã hội. Số lượt khách tăng nhanh chóng, phần lớn là những lượt khách có chi tiêu thấp. Các dịch vụ du lịch chủ yếu vẫn là các dịch vụ đại chúng, không có sự đa dạng và độc đáo. Các điểm du lịch vốn đã đông đúc và phổ biến ngày càng đón nhận nhiều lượt khách, trong khi đó, Việt Nam chưa khai thác được hết tiềm năng du lịch ở các địa điểm khác. Điều này đã bộc lộ những lỗ hổng của Việt Nam về cơ sở hạ tầng, nguồn nhân lực du lịch và môi trường bên vững.
Xu hướng
Để đảm bảo tính bền vững lâu dài của ngành, Chính phủ và các doanh nghiệp du lịch cần phải có các ưu tiên chính bao gồm:
Tăng cường phối hợp lập kế hoạch và phát triển điểm đến
Đa dạng hóa các sản phẩm du lịch và thị trường nguồn khách
Phát triển kỹ năng lực lượng lao động du lịch
Tăng cường liên kết chuỗi giá trị du lịch địa phương
Tăng cường khả năng quản lý dòng khách
Tăng cường chất lượng của cơ sở hạ tầng
Bảo vệ tài sản văn hóa và môi trường.
Như vậy, có nên học ngành du lịch không? Câu trả lời là Có. Ngành du lịch đang rất thiếu nguồn lao động, cả về số lượng lẫn chất lượng!
Để bắt kịp và thực hiện được những xu hướng phát triển tất yếu trên của ngành du lịch, Việt Nam rất cần nguồn lao động chất lượng cao, được đào tạo bàn bản, chuyên nghiệp để thay thế cho nguồn lao động “giá rẻ” thiếu cả kiến thức và kĩ năng như hiện nay. Đó là sự đổi mới sáng tạo tất yếu trong không chỉ ngành Du lịch mà còn nhiều các ngành nghề khác tại Việt Nam.