Bài viết được dịch lại bởi Alumni Hoàng Phương Hải Châu.

Chế độ nhân tài, giấc mơ Mỹ vốn là những niềm tin mà du học sinh chúng ta được củng cố khi bắt đầu chuẩn bị bộ hồ sơ du học.

Tuy nhiên, sau khi được sự đồng ý từ tác giả là Camila S. Espinoza, mình quyết định ngay lập tức dịch toàn bộ bài viết (xem nguồn bài viết gốc tại đây) và chung tay góp sức vào chiến dịch gây quỹ đi học của cô gái này. Chiến dịch đang được chia sẻ với tốc độ chóng mặt trên trang hỏi đáp Quora từ ngày hôm qua (15/03).

Hãy đọc đến cuối bài nếu bạn thực sự muốn có cái nhìn chân thực hơn từ người trong cuộc.

“Có rất nhiều điều tôi cần phải nói ra về scandal lần này, vụ việc có liên quan trực tiếp đến đại học Yale. Nhưng trước khi bắt đầu, tôi muốn giới thiệu về bản thân.

Xin chào, tôi là Camila, một sinh viên hiện theo học tại đại học Yale. Tôi cũng là người đến từ hộ gia đình có thu nhập thấp, một sinh viên quốc tế được cấp visa theo diện F1 và là thế hệ đầu tiên trong gia đình được theo học trình độ đại học (chú thích: first-generation).

Những cái nhãn mác tôi vừa liệt kê này đáng lẽ ra không quan trọng chút nào. Chúng không có nghĩa lý gì khi tôi vẫn còn là cô hộ sinh làm việc tại Chile. Nhưng chính những cái mác này đã được dùng để định nghĩa tôi vào thời khắc tôi đưa ra quyết định nộp hồ sơ vào đại học thuộc khối Ivy (Ivy League). Bạn buộc phải đánh dấu vào các ô trống thể hiện bạn thuộc nhóm “Mỹ Latinh”, “Thế hệ đầu tiên", với niềm tin vững chắc rằng những điều này có sự tác động không nhỏ. Vì như bạn biết đấy, đây là những yếu tố mà đại học thuộc khối Ivy có để tâm. Nếu bạn truy cập vào trang chủ của họ và vào phần đăng ký tuyển sinh, bạn sẽ thấy cụm từ “Đa dạng và Hoà nhập" được sử dụng ở khắp mọi nơi. Sự đa dạng là tôn chỉ của họ, và họ có sứ mệnh bảo vệ điều này.

Khi bạn quyết định ứng tuyển vào những ngôi trường danh giá này, có rất nhiều niềm hy vọng dần nhen nhóm. Một bức thư chấp thuận từ trường đại học thuộc khối Ivy mang sức mạnh to lớn có thể làm thay đổi cục diện cuộc đời của bất cứ ai, nhưng khi bạn đến từ nhóm người thiểu số trong xã hội, đến từ một gia đình có thu nhập thấp, khi bạn là một người nhập cư, sức nặng của nó lớn hơn bạn tưởng tượng gấp nhiều lần. Tiềm lực của bức thư này lớn đến nỗi nó sẽ không chỉ thay đổi hoàn toàn cuộc đời bạn, mà còn là toàn thể gia đình bạn, trong điều kiện là bạn phải TỐT NGHIỆP ra trường.

Chương trình học vốn dĩ không phải một vấn đề. Nếu bạn trúng tuyển vào đại học thuộc khối tinh hoa với gia cảnh tối thiểu như vậy, chúng ta hoàn toàn có thể tin rằng bạn là một người có năng lực. Bạn nỗ lực, nỗ lực hơn nhiều lần so với những sinh viên sinh ra đã ở vạch đích. Bạn từ bỏ một phần tâm hồn khi đặt bút chấp thuận khoản vay khổng lồ khó có thể chi trả được nếu bạn không thể ra trường với tấm bằng danh giá. Bạn bày ra trước mặt những nhà tài trợ mọi thành tích khả quan nhất của bản thân, với hy vọng rằng họ sẽ đồng thuận cho bạn đủ số tiền giúp bạn có miếng ăn và cái mặc. Bạn khóc lóc, van nài, khẩn cầu từng sự trợ giúp để bản thân không phải chịu cảnh chết đói chết khát, cũng như gia đình bạn không cần bán đi mọi thứ họ dành dụm được chỉ để chi trả cho một cơ hội mà vốn dĩ những người đến từ hoàn cảnh như bạn chẳng thể nào có được.

Và bạn làm tất cả những điều trên trong điều kiện phải từ bỏ chính giấc ngủ để dành thời gian cho việc học, giảm mọi chi phí sinh hoạt đến mức tối thiểu nhất. Những khi chỉ đủ tiền cho một bữa ăn, đầu bạn đau nhức vì toàn bộ năng lượng đến từ chỗ thức ăn ít ỏi ấy phải sử dụng vào việc bắt não bộ trung. Nhưng chẳng còn cách nào khác, đây là tất cả những gì bạn bắt buộc phải làm. Đời ông, bà, bố, mẹ bạn đều chưa từng được chạm tay vào cơ hội này, và vì bạn là người đầu tiên, bạn có nghĩa vụ chiến đấu đến hơi thở cuối cùng để không phụ niềm mong mỏi của họ.

Nhưng, mọi việc đều có cái giá của nó, cái giá cho việc quyết định theo học tại một nơi vốn dành cho tầng lớp tinh hoa nhất của xã hội. Họ sẽ bắt bạn mua những đồ dùng học tập đắt đỏ và cũng không mảy may để tâm nếu bạn có chi trả được không, vì họ vốn không thể hiểu được gia cảnh của một người như bạn. Họ sẽ bất ngờ tăng tiền học và nghĩ rằng chẳng có cớ gì mà bạn không thể trả được. Họ ngày càng đòi hỏi nhiều hơn từ bạn và tảng lờ đi lời van xin giúp đỡ từ bạn. Mỗi 100, 1000, 15.000 đô la tăng thêm vốn chẳng đáng kể với họ, cũng chỉ như một khoản bé xíu từ phần tiết kiệm khổng lồ họ sở hữu, và cũng có thể đó chỉ là một phần tiền bỏ quên đâu đó trong cái túi áo mang nhãn hiệu Canada Goose đắt tiền.

Đây chính là trải nghiệm chân thật của tôi tại đại học Yale. Từ chỗ như một giấc mơ, trải nghiệm này đã dần biến thành một học trình cô đơn đến cùng cực, cơn ác mộng mà trong đó tôi không có khả năng kiếm đủ miếng ăn, cái mặc, chỗ nương thân, trong điều kiện vẫn phải duy trì điểm số thật cao và hoàn thành đủ lớp học (mà nếu không thì tôi sẽ chết, vì chương trình này không cho cơ hội học lại và cho đến bây giờ, có khoảng 10 học sinh đã bị đuổi khỏi trường dù năm học còn chưa kết thúc). Tôi đã phải giảm bữa ăn xuống còn 1 mỗi ngày để mua những cuốn sách giáo khoa bắt buộc, vì tất cả bài kiểm tra online có nội dung trong sách và chúng sẽ quyết định điểm số cuối kì của tôi. Tôi cũng đã phải ngăn bố mẹ không bán đi chính ngôi nhà của họ chỉ để tôi có đủ tiền trang trải cho khoản học phí 15.000 đô la mới bị tăng thêm, và tréo ngoe là chỉ được thông báo sau khi chương trình học bắt đầu.

Khi bạn là một sinh viên như tôi, với những cái mác được gắn lên người, bạn phải đấu tranh gấp 10 lần so với những người bạn cùng trang lứa. Tôi vốn đã luôn là đứa chậm trễ trong cuộc đua mang tên số phận này, và không kể biết bao nhiêu buổi họp mặt tôi đã tham gia (21 buổi và vẫn đang tăng thêm), cũng như biết bao nhiêu người tôi đã gặng hỏi để tìm sự trợ giúp, những gì đập vào mặt tôi vẫn là lời từ chối “hiện không sẵn có sự trợ giúp nào". Một ngôi trường giàu có hết lần này đến lần khác nói với tôi rằng không có một sự trợ giúp nào cho tôi, ném qua cửa sổ hàng tấn thức ăn thừa nhưng không cho phép tôi tôi đem về dù chỉ một phần ăn vì họ không muốn tôi được ăn miễn phí. Họ đã nhìn tôi khi tôi ngắc ngoải lặp lại từng lần câu chuyện cuộc đời, nói với tôi rằng hoàn cảnh của tôi phức tạp, và rằng họ không thể nào cho tôi quyền ưu tiên đặc biệt được. Nếu mày nghèo khó như vậy, đáng lẽ ra mày đừng nên đến đây là những gì họ muốn gửi gắm, nhưng bằng cái mặt nạ ngôn từ tốt đẹp hơn. Và rồi hằng đêm họ vẫn yên bình trong giấc ngủ, tỉnh dậy và tiếp tục bài ca dối trá về sự “đa dạng” và họ sẽ làm hết trong khả năng có thể để bảo vệ nó.

Những scandal như lần này như muốn phá huỷ bạn, phá huỷ sự quyết tâm và bào mòn từng phần ý chí trong bạn. Nó làm mất tính người, khiến bạn suy nhược và nhục nhã ê chề. Tưởng tượng có người bây giờ cười vào bộ mặt tôi, và cũng chỉ đau đến như thế này là cùng. Đây chẳng khác nào một lời chửi thề vào toàn bộ những học sinh đến từ gia đình có hoàn cảnh khó khăn, những người đã từ bỏ tất cả để bấu víu vào một cơ hội lay lắt như ngọn lửa trước gió, vốn từ đầu chỉ được coi như một món quà được phục vụ trên bàn tiệc của những công tử và tiểu thư đến từ gia đình giàu có.

Nhưng tôi thực sự mừng vì sự thật đã được hé mở. Tôi đã khóc lóc quá nhiều trước mặt những thành viên của hội đồng trường khi họ nhìn tôi trong sự thương hại và không mảy may có một sự giúp đỡ. Tôi đã tự mình chứng kiến và trải qua qua cái lớp mặt nạ xấu xí nhất của ngôi trường này, và tôi mong rằng sự vụ lần này sẽ buộc họ phải bắt tay vào phát triển kế hoạch hỗ trợ sinh viên thu nhập thấp và thiểu số mà họ đã bỏ qua và từ bỏ quá lâu rồi."